Monday, 24th July 2025
- Hausa (Objective & Essay)
- 2:00 pm – 5:00 pm
- Igbo (Objective & Essay)
- 2:00 pm – 5:00 pm
- Yoruba (Objective & Essay)
- 2:00 pm – 5:00 pm
- Edo (Objective & Essay)
- 2:00 pm – 5:00 pm
- Efik (Objective & Essay)
- 2:00 pm – 5:00 pm
- Ibibio (Objective & Essay)
- 2:00 pm – 5:00 pm
A. 2025 NECO IGBO LANGUAGE ANSWERS:
NECO IGBO LANGUAGE OBJECTIVES (OBJ) ANSWERS
11-20: ACBBEDCACE
21-30: AEDBBAEDBA
31-40: EACCBABBBB
41-50: AAEECBBDEA
51-60: DAACBAACCD
NECO IGBO LANGUAGE THEORY (ESSAY) ANSWERS
(1a)
14 Afikpo Street
Ugwuaji,
Enugu State,
Naijiria.
Ọnwa July 1, 2025.
Nwanne m nwoke,
Kedu ka i mere? Obi dị m ụtọ na i nwere ahụ ike na ịdị mma
ebe i nọ, na m na-arịọ ka Chineke na-echekwa gị ma na-edu gị ụzọ n’ihe
niile i na-eme. Nwanne m, ihe mere m ji dee akwụkwọ a bụ iji kọọrọ gị
nsogbu nchekwa na ọnọdụ nchedo anyị na Naijiria ugbu a ka i wee mara ihe
na-eme ebe a.
Nwanne m, otu n’ime nnukwu nsogbu anyị na-eche ihu
ugbu a bụ nsogbu ndị ohi na ndị mpụ na-emegharị na mpaghara n’obodo
anyi a niile. Ha na-ejide ndị mmadụ n’ụzọ n’isi ụtụtụ ma ọ bụ n’abalị,
na-achọ ego, na-ewe ụgbọ ala na ihe ndị ọzọ bara uru n’aka mmadụ. Ọtụtụ
mgbe, ọ bụrụ na mmadụ enyeghị ha ego ma ọ bụ ihe ha chọrọ, ha nwere ike
imerụ ya ahụ ma ọ bụ gbufuo onye ahụ n’ebe ahụ.
Ọzọkwa, nsogbu
ndị Boko Haram ka na-aga n’ime obodo ndịda Naijiria, ebe ha na-ebute
mgbawa na ịkụ ọtụtụ mmadụ n’efu. Ndị a anaghị atụ egwu onye ọ bụla, ha
na-abanye n’ime obodo, gbawa ụlọ ndi mmadu ọkụ, kụọ ndi mmadụ duka duka,
na-eme ka ọtụtụ ndị gbarapu ụlọ ha. Nke a emetụtala akụnụba obodo,
n’ihi na ndị mmadụ na-atụ egwu ịga ahịa.
N’akụkụ ọzọ, nsogbu ndị
Fulani herdsmen na ndị obodo ka na-abawanye. Ọtụtụ mgbe, ha na-abata
n’ubi ndị mmadụ, na-eri ahịhịa na mkpụrụ osisi ndị mmadụ zụrụ site n’aka
ike, mgbe ụfọdụ, ha na-ebute igbu na mmerụ ahụ n’ime obodo. Ihe a
emeela ka ọtụtụ ndị kwụsị ịzụ ahịa na ịrụ ọrụ ubi, nke na-akpatakwa
ọnwụnwa na ụjọ n’etiti obodo.
Nwanne m, nsogbu ndị a niile ka
na-eme ka nchekwa na Naijiria sie ike. Ndị uwe ojii nke kwesịrị ichebe
ndị mmadụ mgbe ụfọdụ na-emetụta ọnọdụ nchekwa nke ọma, n’ihi na ụfọdụ
n’ime ha anaghị arụ ọrụ ha nke ọma, na-achọ ego n’aka ndị mmadụ n’ụzọ
na-adịghị mma ma ọ bụ jiri ọrụ ha mee ihe ọjọọ.
N’ime obodo anyị,
nsogbu nchekwa a emetụtala ọtụtụ azụmahịa na mmepe obodo. Ọtụtụ ụlọ ọrụ
mechiela n’ihi na ndị mmadụ anaghịzi enwe ike ịga ahịa n’ụtụtụ ma ọ bụ
n’abalị. Ndị mmadụ anaghị enwe ohere ịga ụlọ ekpere n’ụbọchị ụfọdụ,
n’ihi egwu na ụjọ maka ndụ ha. Ndị mmadụ na-enwe mgbagwoju anya banyere
ihe ga-eme n’echi, nke na-eme ka ndụ sie ike.
Maka nke a, anyị
na-arịọ ka ọchịchị Naijiria rụọ ọrụ ike iji mee ka ọnọdụ nchekwa na
nchekwa mmadụ dị mma. Anyị chọrọ ka e jiri igwe nchekwa ọhụrụ na usoro
ọhụụ chekwa obodo anyị, ka ndị mmadụ nwee udo n’obi ma nwee ike ịga
azụmahịa na ọrụ ha nke ọma. Anyị chọrọ ka e kwụsị mpụ na aghara n’obodo,
ka obodo anyị wee bụrụ ebe nke ọma maka mmadụ niile.
Nwanne m,
echegbula onwe gi, anyị na-achọ ka ọnọdụ a gbanwee, ma anyị nwere olile
anya na ihe niile ga-adị mma. Biko nọrọ nke ọma ebe i nọ, na-echere
ụbọchị gị nke ọma, na na Chineke ga-adịgide na-echekwa gị. Biko dee m
ozi mgbe i nwetara akwụkwọ a ka m mara na i nwetara ozi a nke ọma.
Nwanne gị hụrụ gị n’anya,
Emeka.
(VERSION II)
(1a)
25 Ebigbo Crescent
New Layout, Enugu,
Enugu State,
Naijiria.
Ọnwa July 1, 2025.
Nwanne m nwoke m,
Ekele m diri gị ebe i nọ na obodo oyibo, na m na-arịọ ka Chineke
na-echekwa gị n’ihe niile i na-eme kwa ụbọchị. Obi dị m ụtọ na i si otú
ahụ were ike gụọ akwụkwọ ebe i nọ, iji nweta ihe ọmụma bara uru maka
ọdịnihu gị. Ihe mere m ji dee akwụkwọ a bụ iji kọọrọ gị nsogbu nchedo
anyị na-eche ihu na Naijiria ugbu a, ka i wee mara ihe na-eme na obodo
gị, n’ihi na agwa bụ akụ.
Nwanne m, otu n’ime nsogbu kachasị ibu
anyị na-eche ihu bụ nsogbu ndị ohi na mpụ na-emegharị aghara na obodo
anyị. Ndị ohi na-ejide mmadụ n’ụzọ n’ehihie na abalị, na-ewe ego,
ekwentị na ụgbọala, na ọtụtụ mgbe, ọ bụrụ na onye a jidere enweghị ihe
ha chọrọ, ha nwere ike imerụ ya ahụ ma ọ bụ gbuo ya. Nke a emeela ka ndị
mmadụ ghara inwe onwe ha iji jee ahịa ma ọ bụ na-eme njem n’ụbọchị na
abalị.
Ọzọkwa, nsogbu ndị Boko Haram na ndị ndị ọzọ na-eme ihe
ike ka na-enwe ike na mpaghara ndịda Naijiria. Ndị a na-ebute mgbawa,
gbapụ mmadụ, kwụọ ụgbọ ala ọkụ, na-emebi ụlọ akwụkwọ na ụlọ ekpere. Ndị
mmadụ na-agbaga n’ụlọ ha, na-ejide ụmụ ha ka ha ghara ịpụ n’ụlọ n’ihi
ụjọ na egwu nke na-achị obodo anyị.
Nwanne m, nsogbu ndị Fulani
herdsmen na-akwalitekwa enweghị nchekwa ebe a. Ha na-abata n’ubi ndị
mmadụ, na-eri ahịhịa na mkpụrụ osisi, na mgbe ụfọdụ, na-akpata esemokwu
na mmadu, na-enye mmerụ ahụ ma ọ bụ igbu mmadụ. Nke a emeela ka ndị
mmadụ ghara ịrụ ọrụ ubi nke ọma, na-akpata ọnụ ahịa nri dị elu na ahịa.
Na
mgbakwunye, nsogbu ndị ọjọọ nọ na ime ndi uwe ojii na ndi nchekwa obodo
ndi ọzọ. Ụfọdụ ndị uwe ojii na ndị ndi ọzọ na-eme ihe ike, na-ewe ego
n’aka ndị mmadụ, na-emegide ikike onye ọbụla nwere. Ha na-eji ọrụ ha eme
ihe ike, mgbe ụfọdụ na-edebe mmadụ n’ụlọ mkpọrọ n’enweghị ikpe ezi uche
dị na ya, nke na-eme ka ọtụtụ ndị ghara ịtụkwasị ha obi.
Nwanne
m, ihe niile a emeela ka mmepe obodo anyị daa ogbenye, ndị mmadụ enweghị
nchedo n’ụlọ ha, na ụmụaka anaghịzi agakwuru ụlọ akwụkwọ n’ihi ụjọ na
enweghị nchekwa. Ọtụtụ ndị na-achọ mgbapụ na obodo oyibo ka ha nwee ike
nweta ndụ ka mma, ma ọ bụ mee ka ụmụ ha mụta akwụkwọ na ebe nchekwa dị
elu.
Anyị na-arịọ ka ọchịchị Naijiria na ndị ọrụ nchekwa chọpụta
ụzọ ga-esi kwụsị ihe ike a. Ha kwesịrị ịkwalite usoro nchekwa, nyekwa
ndị uwe ojii na ndị agha akụrụngwa dị mkpa iji chebe ndị obodo. Ọ bụrụ
na nchekwa dị mma, mmepe ga-abịa, ndị mmadụ ga-enwe ike ịrụ ọrụ ha nke
ọma, ụmụaka ga-alaghachi n’ụlọ akwụkwọ, na akụnụba ga-amalite ịgbasa na
obodo.
Nwanne m, echegbula ebe i nọ, anyị na-agbasi mbọ ike maka
ndụ ka mma n’ala anyị. M na-echekwa maka gị, na-atụ anya ụbọchị ga-adị
mma ka i wee laa n’ụlọ, ka anyị wee nwee ekele maka ndụ ọma Chineke
nyere anyị. Biko, dee m ozi ozugbo i nwetara akwụkwọ a ka m mara na ọ
ruru gị nke ọma.
Ka Chineke gọzie gị ma chekwaa gị ebe i nọ.
Ezigbo Nwanne gị,
Nonso
Were mgbọ egbe m
Oge m nwụọrọ
Werekwa akpụkpọ ụkwụ m
Gosi ya n'iru
Ndi uwa na-abia abia
Ha ga-aghọta
Na nnukwu nna nuru agha
Jirikwa ndu ya wee nụọ ya bụ agha maka ha
Udo nke ha na-enweta taa
Bu oke aja
Nke nna nna anyị chụrụ
B. 2025 NECO YORUBA LANGUAGE ANSWERS:
NECO YORUBA LANGUAGE OBJECTIVES (OBJ) ANSWERS
1-10: EBDCCBDDDE11-20: CEEBDCDAEA
21-30: DAEDCBCACE
31-40: EDBDCCCCDE
41-50: ACEBAABDED
51-60: AADABEBCAC
NECO YORUBA LANGUAGE THEORY (ESSAY) ANSWERS
C. 2025 NECO HAUSA LANGUAGE ANSWERS:
NECO HAUSA LANGUAGE OBJECTIVES (OBJ) ANSWERS
11-20: CAEECCDCCE
21-30: BEEADAAEDA
31-40: CBCCEACCAC
41-50: AEEEDAAAAA
51-60: BBCBBCCECC
NECO HAUSA LANGUAGE THEORY (ESSAY) ANSWERS
(3a)
"gaba"
tana nufin sauti ko sauti da ake furtawa a matsayin wani ɓangare na
kalma. Ana iya fahimtar ta a matsayin "sylable" a Turanci.
(3b)
(i)Ma-ka-ran-ta: Kalmar "makaranta" tana da gaba huɗu: Ma, ka, ran, ta.
(ii)Ci-ka-ka-riya: Kalmar "cikakakariya" tana da gaba huɗu: Ci, ka, ka, riya.
(iii)Sa-na-'ar-wa: Kalmar "sana'arwa" tana da gaba huɗu: Sa, na, 'ar, wa.
(iv)Ta-ra-ya-ya: Kalmar "tarayaya" tana da gaba huɗu: Ta, ra, ya, ya.
(4a)
A nahawu, suna (noun) kalma ce da ake amfani da ita don kiran mutum, wuri, abu, dabba, ko ra'ayi.
(4b)
(i)Sunan Yanka: Wannan kalma ce ta nahawu mai nuna lakabi fitacce, kebantacce ga mai shi ko dai na mutum ko na wuri.
Misalai:
Buba, Binta, Katsina.
(ii)Sunan Jama'a; Wannan suna ne da ake amfani da shi ga kowane irin mutum, wuri, ko abu gabaɗaya, ba tare da kebancewa ba.
Misalai:
Mutum, gari, tebur
(6)
Zo, harmattan, kuma dawo da fararen shamuwa
Don su hadiye kaska da ke addabar shanu na
Waɗannan ranakun damina masu ƙura ne kawai ke haifar da tsetse
Kudaje masu ruri da watsewar garken shanu na masu zaman lafiya.
Zo, kai iskar Uguru mai sanyi
Wadda ke sanya ni rawar sanyi
Kuma in nannaɗe hannu na a wuyan na
Tun da daɗewa ban lura da kai ba.
Sai dai a halin yanzu da kake busawa
Idan ka zo ka tafi
Za mu tashi mu fuskanci wata sabuwar shekarar noma
Daga gefen murhu da aka jera da itace
Busassu kamar tukwane da aka gasa na yumbu
A shirye don fuskantar fari marar adadi na ruwan sama
Shekaru da shekaru kafin su sake karyewa.
(7)
Hukumar
Jarrabawa ta Kasa (NECO) gwamnatin Tarayyar Najeriya ce ta kafa ta a
shekarar 1999. Daga cikin ayyukan da aka dora wa Hukumar akwai gudanar
da Jarrabawar Babbar Takardar Shaidar Makarantar Sakandare (SSCE) ga
ɗaliban makaranta (na cikin gida) da kuma ɗalibai masu zaman kansu (na
waje). Jarrabawar SSCE ta cikin gida tana gudana a watan Yuli ko Agusta
yayin da jarrabawar ta waje ke gudana a watan Nuwamba ko Disamba na
kowace shekara. Hukumar ta fara gudanar da waɗannan jarrabawa a shekarar
2000 ta amfani da manhajar karatu da Hukumar Bincike da Ci Gaban Ilimi
ta Najeriya (NERDC) ta shirya.
Ma'aikatar Ilimi ta Tarayya ce ta
ƙaddamar da sabon Tsarin Karatu na Ilimin Sakandare a ranar 14 ga Maris,
2011. Dangane da haka, sabon manhajar SSCE da aka kirkira zai fara aiki
a watan Satumba na 2011, farawa da shekara ta farko ta babbar
makarantar sakandare da kuma rukunin farko na masu riƙe da Takardar
Shaidar Ilimin Farko. Wannan tsarin aiwatarwa ya kasance mai tsari ta
hanyar shekara ta 2 zuwa shekara ta 3 har sai an kawar da tsohuwar SSCE a
hankali. Rukunin farko sun kammala karatunsu tun watan Yuni na 2014.
(9a)
Sarautar
gargajiya na nufin tsarin mulki ko shugabanci wanda aka gada daga kaka
da kakanni, kuma ya dogara ne akan al'adu da ka'idojin gargajiya na wata
al'umma ko kabila. Sarakunan gargajiya suna taka muhimmiyar rawa wajen
kiyaye al'adu, zaman lafiya, da kuma al'amuran addini a cikin
al'ummarsu.
(9b)
(i) Waziri: Waziri shine babban mai ba da
shawara ga Sarki, kuma yana da alhakin gudanar da harkokin mulki da yawa
a masarautar, kamar su harkokin kudi, shari'a, da kuma gudanar da
ayyukan yau da kullum.
(ii) Zagi: Zagi shine mai shela ko mai gabatar
da sako a masarautar. Yana da alhakin sanar da jama'a dokoki, sanarwa,
da kuma kiran taro. Har ila yau, zagi na iya zama mai nishadantarwa ko
mai yabon sarki da manyan mutane.
(iii) Alkali: Alkali shine mai
shari'a a masarautar. Yana da alhakin sauraron shari'o'i da yanke
hukunci bisa ga shari'ar Musulunci ko kuma al'adu da ka'idojin gargajiya
na masarautar.
(iv) Jakadiya: Jakadiya mace ce mai muhimmanci a
fadar Sarki, galibi tana da alaƙa da matan sarki ko kuma tana da alhakin
wasu ayyuka na musamman a cikin gida ko kuma a fadar. Tana iya zama mai
ba da shawara ga matan sarki ko kuma mai gudanar da wasu al'amuran mata
a masarautar.
(10a)
Karin magana zance ne a dunkule ko a
karye, wacce aka tsakaita ta, ta hanyar karya magana, wacce ake fada yau
da gobe domin isar da sakon hikima da hankalta ga wanda aka fadamawa a
cikin harshen Hausa. A takaice, karin magana magana ce ta hikima da ake
amfani da ita don isar da darasi ko gaskiya a takaice da kuma nuna
fasahar magana.
(10b)
(i)"Da abun ne an raba niƙa da akuya." ;
Wannan yana nufin cewa kowane abu yana da nasa mai shi ko kuma wanda ya
cancanta da shi, kuma bai kamata a yi wa mutum aikin da bai dace da shi
ba.
(ii)"Zama wuri ɗaya tsautsayi, in ji kifi."; Wannan yana nuna
muhimmancin motsi da kuma cewa zama a wuri guda na iya haifar da haɗari
ko koma baya.
(iii)"Cin danƙo har da su kaza." ; Wannan yana nufin cewa idan wani abu ya shafi kowa, kowa zai yi haƙuri da shi.
(iv)"A koyaushe ba a rasa nono a ruga." ;Wannan yana nufin cewa ba a rasa taimako ko alheri a wajen mutanen kirki.
(Pick ONE out of 12 & 13)
(12)
Rayuwar
Zinatu da Rahma a jami’a ta bambanta sosai a cikin littafin “Abin Da
Kamar Wuya.” Zinatu ta kasance daliba mai sanin yakamata, mai tsoron
Allah da kuma mai gaskiya a duk ayyukanta. Ta mayar da hankali sosai
wajen karatu kuma bata yarda da shiga harkokin da za su iya bata mata
suna ko kawo mata cikas ba. Haka kuma, Zinatu ba ta son shiga cikin
tarukan da ba su da amfani ko zaman banza, tana da rikon addini da
tarbiyya mai kyau.
A daya bangaren kuma, Rahma ta bambanta da
Zinatu saboda ita tana da son yin shagala, tana bin abokai da saukin
yarda da shawarwari, tana yawan halartar taruka da nishadi da kuma yin
abubuwan da ba su dace da tarbiyya ba. Rahma ba ta mayar da hankali
sosai wajen karatu kamar Zinatu, kuma tana da rauni wajen tsayawa kan
gaskiya da kare kanta daga munanan abokai ko dabi'u na banza.
Saboda
haka, bambanci tsakanin rayuwar Zinatu da Rahma a jami’a shi ne: Zinatu
ta fi tsare mutuncinta, ta fi mai da hankali ga karatu da addini, yayin
da Rahma ke yawan shagala da bin abokai da halartar abubuwan da ba su
dace ba da kuma rashin tsayawa kan gaskiya.
(13)
A
cikin littafin “Turmin Danya” na Katsina S.I., Alhaji Gabatari ya
shahara wajen gudanar da harkokin sumogal da kwangila ta hanyar amfani
da dabaru da shisshigi a cikin al’umma da gwamnati. Yana samun manyan
kwangiloli ne ta hanyar amfani da cin hanci da rashawa, inda yake biyan
jami’an gwamnati kudi don su ba shi kwangila ko su rufe masa ido idan ya
aikata laifi. Bayan ya samu kwangila, Alhaji Gabatari baya cika
ka’idojin kwangilar; yana rage inganci da adadin kayan da ake bukata,
yana kokarin kashe kudin da yawa a rubutu, amma a aikace ba ya cika
alkawari. Idan har aka sami bincike ko matsala, yana amfani da kudinsa
da shahararsa wajen shawo kan jami’an tsaro ko kotu domin a rufe masa
laifi ko a wanke shi.
A bangaren sumogal kuwa, Alhaji Gabatari
yana hada kai da wasu masu aikata laifi da ‘yan daba wajen shigo da kaya
ba tare da biyan haraji ko bin doka ba. Yakan keta iyaka da kaya da aka
haramta ko kuma ya shigo da kaya fiye da adadin da doka ta kayyade.
Hakanan, yana amfani da jami’an kwastam ko masu kula da iyaka ta hanyar
ba su kudi domin su rufe masa ido. Hakan ya sa Alhaji Gabatari ya tara
dukiya sosai cikin gaggawa, har ya samu matsayi da karfi a cikin
al’umma, duk da cewa hanyoyin da yake bi suna cutar da tattalin arziki
da ci gaban kasa. Wannan ya nuna cewa Alhaji Gabatari mutum ne mai
dabara, amma ba mai tsoron Allah ko kishin kasa ba, domin yana amfani da
damarsa ne wajen cutar da wasu don amfanuwa da kansa
- JUST GO OUT AND BUY MTN CARDS OF N800 (400 + 400 = 800)
- GO TO YOUR MESSAGE, TYPE THE CARD PINS CORRECTLY AND SEND TO 08107431933.
- DON'T CALL, JUST TEXT, IF THE CARDS PINS ARE VALID, A REPLY WILL BE SENT TO YOU CONFIRMING THAT YOU HAVE BEEN SUBSCRIBED.
- RELAX AND WAIT FOR YOUR ANSWERS 30MINUTES BEFORE EXAM STARTS OR AFTER EXAM STARTS.
- NB: DO NOT SEND USED CARD PINS OR YOUR NUMBER WILL BE BLACKLISTED.
===============================================
DAILY SUBSCRIPTION - PER SUBJECTS
*******Direct Mobile Payment Per Subject: N600***** [Gets Answers On Time]
******Direct Mobile Payment Per Practical: N400***** [Gets Answers On Time]
===========================================
0 Comments
NOTE: Comments are moderated and may not appear immediately as they require review and approval by a moderator. Remember to check the "Notify Me" box before submitting your comment to receive notifications when your comment is approved or when a reply is posted.